Câu hỏi tu từ là gì – Là câu hỏi được đưa ra nhưng không nhằm mục đích tìm ra câu trả lời hoặc câu trả lời đã có sẵn trong câu hỏi, nhằm nhấn mạnh nội dung mà người dùng muốn truyền tải. Trong bài viết này, chúng tôi xin chia sẻ với bạn đọc khái niệm tác dụng trong câu văn cũng như những ví dụ trong văn học để bạn đọc hiểu rõ hơn về cách sử dụng. Công dụng và tác dụng của câu hỏi tu từ.
Mục lục
1. Khái niệm về câu hỏi tu từ
Câu hỏi tu từ là câu hỏi được đưa ra nhưng không nhằm mục đích tìm ra câu trả lời hoặc câu trả lời đã có sẵn trong câu hỏi, nhằm nhấn mạnh nội dung mà người dùng muốn truyền tải.
Được đặt ra để tập trung sự chú ý của người nghe và người đọc vào một mục đích cụ thể. Như vậy, về hình thức là một câu hỏi nhưng thực chất là một câu phủ định tình cảm hoặc một câu khẳng định.
Kiểu câu này thường được sử dụng trong các văn bản nghệ thuật, có tác dụng làm cho văn bản trở nên sống động, gợi cho người đọc những tưởng tượng thú vị. Trong cuộc sống hàng ngày, người ta bắt gặp được mọi người sử dụng trong giao tiếp với nhau.
2. Ví dụ về câu hỏi tu từ và tác dụng
Câu trả lời:
Ví dụ:
+ Bây giờ Mận hỏi Đào
Vườn hồng có lối vào không?
+ Sóng bắt đầu từ gió
gió bắt đầu từ đâu?
Nhưng điều gì đang xảy ra với tôi?
+ Niềm vui sống của tôi đã đi về đâu?
– Tác dụng là nhấn mạnh nội dung mà người nói muốn diễn đạt. Như vậy chúng ta có thể thấy rằng các câu hỏi tu được đặt ra nhằm tập trung sự chú ý của người nghe hoặc người đọc vào một mục đích cụ thể. Về hình thức, một là một câu hỏi, nhưng về bản chất nó là một câu khẳng định hoặc phủ định tình cảm.
Kiểu câu này thường được sử dụng nhiều trong các văn bản nghệ thuật. Nó làm cho ngôn từ trở nên sống động và mang đến cho người đọc những tưởng tượng thú vị. Trong cuộc sống hàng ngày chúng ta cũng có thể bắt gặp trong các đoạn hội thoại.
3. Đặc điểm
Câu hỏi tu từ có dạng câu nghi vấn, cuối câu có dấu chấm hỏi.
Nó luôn ngầm chứa một số nội dung phán đoán, có thể là khẳng định hoặc phủ định nội dung phán đoán của người hỏi.
Được dùng với mục đích khẳng định và nhấn mạnh ý mà người nói muốn diễn đạt. Hoặc được sử dụng một cách ẩn dụ, nói lái đi để bày tỏ sự chỉ trích về điều gì đó.
– Những câu hỏi sẽ luôn bao hàm sự đánh giá tiêu cực hay tích cực của người hỏi.
– Người ta dùng để khẳng định và nhấn mạnh điều muốn nói. Hoặc sử dụng theo lối ẩn dụ, nói đi để thể hiện sự không tán thành một điều gì đó.
–Có chứa từ phủ định nhưng hàm ý khẳng định với mệnh đề tương ứng. Ngược lại, những câu không có từ phủ định nhưng lại ngầm thể hiện sự phủ định của mệnh đề tương ứng.
Bao gồm có giá trị phủ định và có giá trị phủ định.
Tóm lại, câu hỏi tu từ được sử dụng để gây hiệu ứng trực tiếp nếu người nghe hiểu được. Nếu họ không hiểu, sẽ mất tác dụng.
4. Phân biệt câu hỏi tu từ với câu hỏi thường
So với câu hỏi tu từ, câu hỏi thường là câu dùng để hỏi thông tin nhằm mục đích làm sáng tỏ một nội dung nào đó mà người hỏi chờ đợi câu trả lời từ người được hỏi. Do đó, trong câu nghi vấn sẽ gồm ít nhất 2 chủ thể là người hỏi và người được hỏi. Đó là câu hỏi trực tiếp, trong đó người hỏi nêu câu hỏi còn người được hỏi nghe câu hỏi và trả lời. Hoặc là câu hỏi gián tiếp qua một công cụ nào đó như nêu câu hỏi qua thư và câu trả lời qua thư từ người được hỏi. Câu nghi vấn thường được dùng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày.
Trong khi đó, được dùng nhiều trong lĩnh vực văn học – nghệ thuật, được người hỏi đưa ra không nhằm mục đích tìm hiểu, muốn làm rõ vấn đề cũng như không cần câu trả lời mà chỉ nhằm mục đích khẳng định, nhấn mạnh nội dung nào đó mà tác giả muốn gửi gắm qua câu hỏi ấy. Đối với câu hỏi có thể xác định người đặt câu hỏi nhưng không xác định rõ người được hỏi là ai.
Câu nghi vấn có nhiều dạng câu hỏi khác nhau, được tác giả Cao Xuân Hạo (2004) chia thành các loại câu hỏi của tiếng Việt như sau:
* Câu hỏi chính danh bao gồm:
+ Câu hỏi có/không
+ Câu hỏi chuyên biệt giống một câu trần thuật có yếu tố nghi vấn.
+ Câu hỏi hạn định
+ Câu hỏi siêu ngôn ngữ mở đầu là “có phải” và cuối câu có từ “không”
+ Câu hỏi phái sinh có cuối câu là từ “đúng không”/(có) phải không/chứ/phỏng/sao/hả?
+ Câu hỏi có từ cuối là nhỉ và nhé
– Câu hỏi có tính chất cầu khiến không mong đợi thông tin mà muốn yêu cầu người khác theo cách phi ngôn ngữ.
– Câu hỏi có giá trị khẳng định với những từ ngữ đặt ở cuối câu như chứ sao? Chứ ai? Chứ còn gì nữa?…
– Câu nghi vấn có tính chất phủ định
– Câu nghi vấn có tính chất ngờ vực, phỏng đoán hay ngần ngại với những từ ngữ như không biết, phải chăng, biết, liệu, hay là,…
– Câu nghi vấn có tính chất cảm thán với những từ ngữ nghi vấn như bao nhiêu, biết mấy, sao … thế,…
Kết luận
Điều quan trọng là chúng ta cần có kỹ năng sử dụng câu hỏi tu từ một cách hiệu quả và linh hoạt, đồng thời luôn đưa ra những câu hỏi phù hợp và có ý nghĩa trong từng tình huống khác nhau. Nếu bạn có thể sử dụng một cách thông minh, đây sẽ là một công cụ mạnh mẽ giúp bạn thực hiện các tác vụ của mình một cách nhanh chóng, chính xác và hiệu quả hơn.
XEM THÊM TẠI: https://peru-school.com/
